Örnek’in 1 yılı aşkın süredir Instagram üzerinden yürüttüğü, 2021 Ağustos’undan beri ise www.herumutortakarar.com adresinde topladığı yapıların hikâyeleri, site ziyaretçilerinin katkıları ve kişisel tanıklıkları ile zenginleşerek kolektif bir kent hafızası projesi olma yolunda ilerliyor.
Websitesinin eklenmesiyle bir arşiv niteliği kazanan proje, Örnek’in yaşadığı ya da seyahat ettiği şehirlerin ve semtlerin tarihine, geçmişine, nedenine-nasılına, mimariye, insanlarına, eski fotoğraflarına ve isimlerine duyduğu meraktan doğdu. Sokakların isimleri nereden gelir, bir semt eskiden nasıl görünürdü gibi soruların peşinde iz sürmeye başlayan Nilay Örnek, bulduklarını sosyal medya hesabında paylaştıkça söz konusu binalarda çocukluğu geçen yahut bina ile bir geçmişi olan kişilerin ve mimarların da katkılarıyla projenin zenginleşmeye başladığını belirtiyor. Bu dinamik sayesinde hem yazılı kaynaklardan, hem konunun profesyonellerinden, hem de bir anlamda sözlü tarihten beslenen çok bacaklı ve kolektif bir arşive dönüşen Her Umut Ortak Arar’ın websitesinde binaları konuma, yapıldıkları döneme, mimarına yahut binadan geçen tanınmış kişilere dair filtrelemek ve harita üzerinde görüntüleyip “etrafımda ne var” sorusuna yanıt bulmak mümkün.
Şu anda 150’yi aşkın yapının yer aldığı ve günbegün genişleyen bir arşive sahip olan proje, yalnızca estetik açıdan dikkat çekici ve güzel binaları değil, kent belleğinde yer etmiş, iz bırakmış her tür yapıyı arşivlemeyi hedefliyor. Binalardan insan hikâyelerine, insan hikâyelerinden başka binaların keşfine uzanan yolculuğu Nilay Örnek “apartman dedektifliği” olarak tanımlıyor. Amacının “yaşadığımız yeri bilmek, binalarla insanların ilişkilerini bilerek bugünü doğru anlamaya çalışmak, hafızayı olabildiğince doğru kurmak” olduğunu belirten Nilay Örnek, sitenin mümkün olduğunda başkalarının katkılarıyla büyümesini arzu ettiğini, özellikle İstanbul dışındaki yapıların kaydının tutulabilmesi için gelecek katkıların çok değerli olduğunu ifade ediyor. Örnek, hikâyeleri derlerken sözlü tanıklıklar dışında en çok Arkitekt dergisi arşivleri ile, Kalebodur’un da destekçileri arasında olduğu SALT’ın Arşiv projesinden faydalanıyor.
Türkiye’de adı seramik karo ile özdeşleşen, yarım asrı aşan köklü geçmişe sahip bir marka olmanın sorumluluğuyla; akademik süreçler dahil, farklı platformlarda sürdürülebilir projeler üretmeye devam eden Kalebodur, bundan böyle Her Umut Ortak Arar projesinin ana destekçisi olarak arşivin genişlemesine, hem faydalanmak hem katkı sunmak üzere daha çok kişiye, özellikle mimarlar ve mimarlık öğrencilerine ulaşması için çalışacak.
Kalebodur’un bugüne dek mimarlık kültürü ve arşivine dair desteklediği önemli arşiv projeleri;
• 2003 yılından bu yana Arkitera tarafından kurulan Türkiye’nin ilk dijital mimarlık arşivi ARKIV‘in, proje ortağı olarak destekçi,
• Mimar, sosyolog, yazar, gazeteci ve düşünürler ile bir araya gelerek toplumu ve mimarlığı yakından ilgilendiren konularda tartışma platformu oluşturmak hedefiyle, 2013 yılından beri Prof Dr Abdi Güzel ile beraber “Kalebodur’la Mimarlar Konuşuyor” söyleşi ve panel dizisinin öncüsü,
• Türkiye’nin 20. yüzyılını detaylandıracak şekilde oluşturulan SALT Araştırma Mimarlık ve Tasarım Arşivi’nin tek destekleyicisi.
