Zaha Hadid Architecture tarafından Bakü'de tasarlanan Haydar Aliyev Kültür Merkezi, 2013 Dünya Mimarlık Festivali Ödülleri’nin finalistleri arasında yer alıyor. Bakü'nün yeni sembol yapısı olarak tanımlanan Haydar Aliyev Kültür Merkezi'nin kentin yeniden gelişmesinde çok önemli bir rol üstlenmesi bekleniyor. Eylül ayında açılması planlanan kültür merkezi, konumlandığı arazide sürekliliği olan tek bir kütleden oluşuyor. Yapıyı meydana getiren hareketli hacimler katmanlar halinde araziye yerleştirilmiş ve bu sayede gün ışığının içeri girmesi sağlanmış. Kabuğu oluşturan organik formlar ve camlar zeminle dinamik bir ilişki kuruyor.
Müze, kütüphane ve konferans salonu gibi işlevler barındıran kültür merkezinin akışkan yüzeyinde, konumlandığı hareketli topoğrafyanın yapısı gözlemlenebiliyor. Bu akışkan yapı çeşitli mekanları bir arada tutarken aynı zamanda her birinin kimliklerini muhafaza etmesini sağlıyor. Müze, arazinin çevresinde gelişmekte olan kentsel dokuya eklemleniyor. Yapının cam cephesi keskin olmayan hatlarla dış kabuk ile zemin arasındaki heykelimsi etkileşim sayesinde şekilleniyor. Gün ışığı rahatlıkla cepheden içeri girebiliyor.
Kuzeye bakan kütüphane gün ışığını etkin bir şekilde kontrol edebiliyor. Okuma ve arşiv zeminleri üst üste gelerek dış kabuğun katmanlarıyla bütünleşiyor. Zeminler, bağlandıkları rampalarla katmanlanarak dolaşımın sürekliliğini sağlıyor. Kütüphane ve müze bir rampayla birleşiyor, kütüphanenin zemin katı ile müzenin birinci katı oluşuyor. Ayrıca kütüphane fuayesi üzerinden geçen bir köprü, kütüphaneyi konferans salonuna bağlıyor.
Konferans salonu farklı büyüklüklerde üç oditoryum barındırıyor ve her birinin ana bir giriş aracılığıyla dışarıdaki meydana doğrudan çıkışları bulunuyor. Bu ana giriş, dış kabuğun meydana getirdiği bir boşluktan oluşuyor. Yapı, yeni bir meydan oluşturmak için çevresiyle bütünleşirken, arazideki peyzaj da yapıyla birleşmek için yükseliyor ve dairesel tümsekler meydana getiriyor.
Fotoğraflar: www.zaha-hadid.com
