Bilgi, kültür ve sanat üretimini desteklemek amacıyla Garanti BBVA tarafından kurulan Salt, 1985’ten bu yana her yıl Ekim ayının ilk Pazartesi günü kutlanan Dünya Mimarlık Günü’nde Kalebodur desteğiyle anma, konuşma, söyleşi ve film gösteriminden oluşan bir kamu programı düzenledi. Çalışmalarıyla Türkiye’de mimarlık ve tasarımın gelişimine katkı sunmuş uzmanların katılımıyla hazırlanan program, 3 Ekim Pazartesi günü 16.00 ile 19.30 saatleri arasında Salt Galata’da yapıldı.
Etkinlik; İren Bıçakçı’nın, Mimar Sinan Büyük Ödülü sahibi mimar Nişan Yaubyan’ın (1928-2022) arşivi, mesleki üretimleri ve mimarlığa yaklaşımına yakından bir bakış sunan konuşmasıyla başladı. Bıçakçı’nın sunumunu, Kerem Erginoğlu’nun Yıldız Salman moderatörlüğünde gerçekleşen “Yenilemek/Dönüştürmek: Mimar-Müellif İlişkileri” başlıklı konuşması izledi. Erginoğlu ile Salman Türkiye’de restorasyon, yeniden işlevlendirme ve dönüştürme projeleri odağında mimar-müellif ilişkilerini değerlendirdi ve “fikrî mülkiyet” kavramı üzerinde durdu.
Ardından Ömer Pekin, Hasan Çalışlar ve Orkun Dayıoğlu, mimar ve tasarımcı Şevki Pekin’in (1946-2020) üretimleri ve arşivi üzerine söyleşti. Tuğçe Kaplan moderatörlüğündeki bu oturumda, Pekin’in Viyana Güzel Sanatlar Akademisi’nde mimarlık eğitimine başladığı 1966 yılından 2019’a dek ürettiği mimari proje ve tasarımları içeren Şevki Pekin Arşivi ile mesleki hayatı boyunca ortaya koyduğu mimari yaklaşım ele alındı. Program, 1994 yılında Stewart Brand tarafından kaleme alınan ve 1997’de BBC tarafından 6 bölümlük bir diziye uyarlanan, yapıların insan-çevre etkileşimiyle birlikte nasıl dönüştüğünü irdeleyen How Buildings Learn? [Binalar Nasıl Öğrenir?] adlı belgeselin ilk bölümünün gösterimiyle sona erdi.
Salt Araştırma Mimarlık ve Tasarım ArşiviSalt Araştırma bünyesinde “Sanat”, “Mimarlık ve Tasarım”, “Kent, Toplum ve Ekonomi” alanlarında derlenen ve 2 milyonun üzerinde dijital belgeyi içeren arşivler archives.saltresearch.org adresinde öğrenci, araştırmacı ve meraklıların erişimine sunuluyor. Kalebodur’un desteğiyle Salt Araştırma Mimarlık ve Tasarım Arşivi’ne dâhil edilen koleksiyonlar, çalışmalarıyla 20. yüzyıl Türkiye’sinde mimarlık ve tasarımın gelişimine katkı sunmuş uzmanlardan edinilmiş eskiz, çizim, yazışma, sözleşme, rapor, harita, fotoğraf, dia, ses kaydı ve video gibi 200 bini aşkın belgeyi bir araya getiriyor.
3 Ekim 2022 Dünya Mimarlık Günü Programı:
16.00-16.20
Anma: Nişan YaubyanAtölye II-III, Salt Galata, Konuşmacı: İren Bıçakçı
16.30-17.15
Konuşma: “Yenilemek/Dönüştürmek: Mimar-Müellif İlişkileri” Atölye II-III, Salt GalataKonuşmacı: Kerem ErginoğluModeratör: Yıldız Salman
17.30-18.45
Söyleşi: “Şevki Pekin’in Mimari Üretimleri ve Arşivini Okumak”
Salt Araştırma, Salt Galata
Konuşmacılar: Ömer Pekin, Hasan Çalışlar, Orkun Dayıoğlu
Moderatör: Tuğçe Kaplan
19.00-19.30
Gösterim: How Buildings Learn? [Binalar Nasıl Öğrenir?] (1997)
Bölüm: Flow [Akış]
Atölye II-III, Salt Galata
Stewart Brand, 30 dakika
İngilizce; Türkçe altyazılı
Medya İletişimiZeynep Akanzeynep.akan@saltonline.org+90 212 334 22 45
Görseller:
Sakarya Hükümet Konağı, mimarlar Nişan Yaubyan, Harutyun Vaporciyan, Avyerinos Andonyadis, Enis KortanSalt Araştırma, Gültekin Çizgen Arşivi
Harbiye Askeri MüzesiSalt Araştırma, Nezih Eldem Arşivi
Cengiz Bektaş EviSalt Araştırma, Cengiz Bektaş Arşivi
- Değirmendere Ahşap Heykel Müzesi, 2001Salt Araştırma, Şevki Pekin Arşivi
